ไอเดียของริเริ่มของ “Cheat day” มีมานานกว่าหลายสิบปีแล้ว มันเป็นวันพิเศษของคนที่อยู่ระหว่างการควบคุมน้ำหนัก ซึ่งจะต้องเลิกกินอาหารประเภทจังค์ฟูด เช่น แฮมเบอเกอร์ พิซซ่า หรือ ขนมหวาน จะต้องกินอาหารที่ควบคุมปริมาณแคลอรี่ที่กำหนดเอาไว้เท่านั้น จากนั้นก็มาปลดปล่อยตัวเองในวันสุดท้ายของสัปดาห์ เวลานี้อยากจะกินอะไรก็ตามใจเลย เพราะการออกนอกแผนแค่วันละครั้งต่อสัปดาห์ไม่ใช่เรื่องใหญ่อะไรเลย
นอกจากนี้ยังมีความเข้าใจผิดทั่วไปกับ Cheat Day ที่สามารถช่วยเพิ่มการเผาผลาญได้ โดยปกติแล้วเมื่อเวลาที่เรากินน้อยลง ร่างกายของเราจะเผาผลาญได้ช้าลงตามไปด้วย เพื่อเก็บรักษาพลังงานเอาไว้ใช้ให้ได้นานที่สุด แต่เมื่อใดที่เรากินมากขึ้น อัตราการเผาผลาญก็จะเพิ่มขึ้นตามไปด้วย ก็เพื่อที่จะเร่งย่อยอาหารมาใช้เป็นพลังงานให้แก่ร่างกาย คุณอาจจะคิดว่า “แบบนี้ถ้าเรากินเยอะเท่าไหร่ก็ยิ่งดีใช่ไหม” อย่าเพิ่งคิดไปแบบนั้น เพราะมันมีอะไรที่เราต้องเรียนรู้เพิ่มเติมอีกเยอะ หากต้องการที่จะควบคุมน้ำหนักได้อย่างมีประสิทธิภาพ
Cheat Day มีผลต่อร่างกายอย่างไร
เคยสงสัยไหมว่าเกิดอะไรขึ้นภายในร่างกายของคุณ เมื่อทานคาร์โบไฮเดรต น้ำตาล และไขมันมากเกินไป จริงๆ แล้วมันไม่ใช่เรื่องที่น่ากลัวเลย เพราะตับอ่อนของเราจะสร้างอินซูลินมากขึ้นเพื่อใช้ในการจัดการกับอาหารที่มีน้ำตาลสูง แม้ว่ามันจะทำให้เรารู้สึกปวดท้อง แต่ก็ไม่ได้มีผลร้ายอะไรมากมาย นั่นก็เพราะว่ารางก่ายของเราสามารถปรับตัวให้เข้ากับความต้องการได้โดยอัตโนมัติ ถ้าร่างกายของเราต้องการอินซูลินมาก มันก็จะสร้างอินซูลินเพิ่มขึ้น
เมื่อถึงเวลา Cheat Days เราส่วนใหญ่ก็มักจะกินอย่างเต็มที่รวดเดียว โดยอาหารที่เรากินเข้าไปนี้จะใช้เวลาในการย่อยนานขึ้น มันอาจทำให้เกิดก๊าซและท้องอืดตามมา บางคนเชื่อว่า “วันโกง” ที่ช่วยเพิ่มการเผาผลาญนั้น ไม่ได้เป็นเรื่องที่หลายคนเข้าใจได้ถูกต้องนัก แม้ว่าเมแทบอลิซึมของคุณจะเพิ่มขึ้นหลังจากที่คุณกินก็จริง แต่หากกินอาหารที่มีจำนวน 1,000 แคลเลอรี่ แต่อัตราการเผาผลาญก็ไม่ได้เพิ่มขึ้นมากพอจะรับมือกับสิ่งที่เพิ่งกินไปได้เลย ดังนั้นมันการกินแบบ Cheat Days จึงมีข้อดี-ข้อเสียของมัน และนักโภชนาการส่วนใหญ่ก็ไม่ค่อยแนะนำเท่าไหร่นัก
กลยุทธ์แบบนี้ได้ผลจริงไหม
แนวโน้มการกินอาหารแบบ Cheat Day เริ่มแพร่หลายมาขึ้นในปัจจุบัน มันเริ่มขึ้นจากแถบตะวันตก จนกระทั่งตอนนี้แม้แต่ในประเทศไทยเองก็เริ่มนิยมไปกับเขาด้วยเช่นกัน เรามักจะเห็นภาพอาหารน่ากินกับคนที่มีหุ่นดีๆ พร้อมกับข้อความคำพูดที่ดูดี ทำให้หลายคนคิดว่าการกินอาหารแบบนี้เป็นกุญแจสำคัญในการลดน้ำหนัก ในขณะที่มันใช้ได้ผลกับบางคน และอาจมีผลกระทบต่อสุขภาพด้วยเช่นกัน
ในบางครั้งการดื่มด่ำกับอาหารที่คุณโปรดปราน จะช่วยให้คุณมีกำลังใจในเป้าหมายระยาวมากยิ่งขึ้น ไม่ว่าจะอาหารที่คุณอยากกินหรือขนมซักห่อ มันก็ไม่อาจทำลายเป้าหมายการลดไขมันของเรา คุณควรจะสนุกกับการกินอาหารโดยไม่ได้เข้มงวดแบบต้องวัดน้ำหนัก หรือนับทุกชิ้นที่กินไป
กลยุทธ์แบบนี้เปิดโอกาสให้คนที่ลดน้ำหนักได้ปล่อยตัวตามสบายซักวัน เพื่อสร้างแรงกระตุ้นให้บางคนยึดติดกับมื้ออาหารหลักของพวกเขา การจะให้กลยุทธ์นี้ประสบความสำเร็จ จะต้องทำควบคู่ไปกับวิธีอื่น ๆ เช่นการกินอย่างมีสติ และการควบคุมตนเอง ดังนั้นมันจึงบอกไม่ได้เต็มบอกว่ามันจำเป็นไหมสำหรับทุกคน แต่ก็ไม่เสียหายถ้าจะลองดูซักตั้ง ขอเพียงแค่มีวินัยในการกินเท่านั้นพอ